نوشته شده توسط: شهید کاظمی
این مقاله، توسط سرتیپ "علی نیک فرد" ، عضور افتخاری هیات معارف جنگ سپهبد " علی صیاد شیرازی تهیه شده است. نامبرده در طول جنگ با مسوولیت‌های مختلف و متعددی انجام وظیفه نموده است
تهاجم سراسری عراق در 31 شهریور 1359 و اشغال بخشی از خاک مقدس میهن اسلامی، با مقاومت ملت بزرگ ایران مواجه شد و سرانجام پس از مدت کوتاهی، در سراسر جبهه‌ها متوقف گردیده و در لاک دفاعی فرو رفت
رویای شیرین فتح خوزستان، رسیدن هفت روزه به تهران و سرانجام سقوط جمهوری اسلامی، به تلخکامی حاکمان بغداد و ابر قدرت‌های پشتیبانی وی تبدیل گردید. مدتی نگذشت که ملت ایران نیروهای مسلح خود را بازسازی و برای آزادسازی مناطق اشغالی آماده نموده و یک صدا و یکپارچه فریاد زدند
همه سر به سرتن به کشتن دهی
از آن به که کشور به دشمن دهیم
برای آزاد سازی کشور، نیروهای مسلح دست در دست نیروهای مردمی و پشتیبانی آحاد ملت و به رهبری امام امت، با یک دست قرآن و با دستی دیگر اسلحه، به دشمن یورش برده و طی چند عملیات بزرگ و پی در پی همانند ثامن الائمه(ع) طریق القدس، فتح‌المبین و بیت المقدس و... بیشتر مناطق و شهرهای اشغالی را یکی حاکم عراق به بهانه واهی "لزوم به کارگیری نیروهای اسلام در جنگ با کشور اسراییل ناگهان صلح طلب شده و با آتش بس خود فرموده ، نیروهای خود را به مرزهای بین‌المللی عقب کشید
.
عراق با این اقدام فریبکارانه، ضمن آن که در نظر داشت از تحمل تلفات و ضایعات بیشتر، ارتش خود را نجات دهد، دستور آزادسازی قدس را به جمهوری اسلامی ایران می‌داد تا بلکه بتواند از فشارهای آتی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران بکاهد. ولی رهبر انقلاب اسلامی ایران، هوشیارتر از آن بود که این‌گونه ترفندها بتواند او را فریب دهد. امام امت در پاسخ به این دعا ، اعلام نمودند: "اگر امروز تمام نظرها متوجه لبنان نشود و تمام گویندگان از لبنان بگویند، تمام نویسندگان از لبنان بگویند، این توفیقی است برای امریکا که ایران جنگ خودش را فراموش کرده و هم عراق از دست می‌دهد و هم لبنان را ؛ نه می‌تواند در عراق کاری بکند و نه می‌تواند در لبنان . ما راه مان این است که باید از راه شکست عراق، دنبال بنان برویم، نه مستقلا ، ان شاء الله " با این هشدار امام(س) که "راه قدس از کربلا می‌گذرد" ، تدبیر استراتژی کشور در رابطه با تداوم جنگ با عراق و همچنین اعزام نیرو برای آزاد سازی قدس، مشخص و حجت بر همگان تمام شد.
با اعلام این تدبیر، استراتژی کشور برای آینده مشخص شده بود و از طرفی، مگر نیروهای مسلح می‌توانستند اعمال وحشیانه عراق در آغاز تجاوز، یعنی ویران کردن شهرها، آواره نمودن زنان، کودکان و سالخوردگان را فراموش کنند؟ آیا تجاوز به نوامیس اهالی شهر بستان قابل فراموش شدن بود؟! آیا زنان خرمشهر را که تا آخرین لحظه در شهر مانده بودند و در نهایت، با هدایت نیروهای رزمنده، در حالی که مردان خود را تشویق و تهییج به مقاومت و پایداری می‌کردند، کودک شیر خوار را به پشت افکنده ، کودکی دیگر را در آغوش گرفته و بسته‌ای کوچک از وسایل ابتدایی مورد نیاز را بر سر گرذاشته و با حسرت به خانه‌های تخریب شده شهر نگاه می‌کردند، و با پای پیاده شهر را ترک و روانه شهرهای مختلف کشور شده و سپس آوارگی را تحمل می‌کردند قابل فراموش شده بود؟! آیا موشکباران شهرها و حمله هوایی به بیمارستان‌ها و منازل مسکونی در اقصی نقاط کشور را ، که موجب شهید و مجروح‌شدن افراد بی‌گناه شده بود، قابل فراموش شدن بود؟! آیا با این اقدامات مگر می‌شد ادعای صلح طلبی عراق را باور کرد؟ در چنین شرایطی سه سوال برای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مطرح بود
آیا عراق برای رسیدن به اهداف خود پس از احراز آمادگی مجدد و توفیق در فریب ایران، دوباره به ایران حمله خواهد کرد؟
آیا متجاوزی را که مرتکب این همه جنایت علیه ملت بزرگ ایران شده، باید بدون عقوبت رها کرد؟
آیا در صورت صحت ادعای صلح طلبی عراق، وضعیت نیروهای مسلح کشور، به گونه‌ای بود که ایران در مذاکرات، موضع برتر سیاسی داشته باشد تا بتواند شرایط خو را به عراق بقبولاند؟
برای رسیدن به پاسخ این سوالات ، هیچ مرجعی بهتر از کتاب آسمانی مسلمانان، قرآن کریم، وجود نداشت، که امام امت با استناد به آیه شریفه "وقاتلو هم حتی لا تکون فتنه" اعلام نمودند. با این آیه شریفه، استراتژی نطامی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را در همه ابعاد مشخص فرمودند چرا که و پاسخ سوالات سه گانه فوق در آن مستتر بود.
استراتژی نظام جمهوری اسلامی ایران
نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در پی دریافت این تدبیر و به دنبال اجرای استراتژی مقاومت در مقابل تهاجم عراق ، استراتژی تثبیت و آماده سازی نیروها "پدافند و آماده سازی" ، استراتژی آزاد سازی مناطق اشغال (آفند)و استراتژی باز دارندگی را باسه هدف زیر برگزیدید
کاهش توان نظامی عراق برای جلوگیری از تجاوز مجدد "دفع فتنه"؛
تنبیه متجاوز؛
3. رسیدن به مواضع برتر نظامی برای پشتیبانی مذاکرات سیاسی و قبولاندن شرایط مورد نظر. نکته‌ای که باید به آن توجه داشت، آن است که عراق بر خلاف ادعای عقب نشینی ، هنوز از بعضی مناطق خط مرزی که از نظر نظامی از امتیازهای خاصی برخودار بود، خارج نشده بود، لذا اولا ، باید به ادامه اشغال ، حتی یک وجب از خاک ایران خاتمه داده و بیرون رانده می‌شد و ثانیا، برای قرار گرفتن در مواضع برتر سیاسی ، باید مواضع برتر نظامی به اشغال نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در می‌آمد.
استراتژی نظامی عراق
عراق برای توجیه شکست نیروهای نظامی خود و افکار عمومی جهان ، با عنوان کردن دلایل سیاسی بر شمرده شده، اعلام صلح نمود، ولی باید بررسی شود که از دیدگاه نظامی ، دلایل عقب نشینی عراق چه بود و برای آینده چه استراتژی‌ای را خود در نظر گرفته بود؟
از دیدگاه نظامی، مواضع پدافندی عراق در مناطق اشغالی، دارای سه نقیصه به شرح ذیل بوده :
باز بودن جناحین و دردسترس بودن عقبه؛
آرایش خط پدافندی ضعیف و قابل نفوذ؛
در دسترس نداشتن نیروی احتیاط لازم
نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران با بهره‌برداری صحیح از این نقاط تحت ضعف ، توانسته بودند ضربات کوبنده‌ای بر پیکر نیروهای عراقی، وارد کنند پس از آن ، در گسترش و توانایی نیروهای نظامی عراق تغییراتی به وجود آمد که عبارت‌اند از:
جناحین خطوط پدافند، با اتکا به مواضع طبیعی حفاظت شد.
با کاهش خطوط پدافندی و عمق دادن به آن ، اقدام به صرفه جویی قوا نمود.
3. با استفاده از نیروهای صرفه جویی شده ، نسبت به تشکیل نیروهای احتیاط قوی و در دسترس ، قدرت عکس العمل بیشتری یافت و قابلیت انعطاف لازم را به وجود آورد. نتیجه آن که ، نیروهای نظامی عراق با آگاهی از تداوم نبرد و به منظور حفظ ماشین جنگی خود، کسب آمادگی متحرک را خط مشی خود قرار دادند.
چگونگی اجرای استراتژی نظامی جدید جمهوری اسلامی ایران
اجرای استراتژی نظامی جمهوری اسلامی، از آن جایی که مبتنی بر تنبیه متجاوز و فرسوده کردن نیروهای نظامی عراق از طریق وارد کردن هر چه بیشتر خسارت و ضایعات ، آسیب رساندن به مناطق حیاتی و تاسیسات اقتصادی و نهایتا تهدید شهرهای عمده و خطوط مواصلاتی بین شهرهای عمده بود، تمامی طول جبهه، از جنوبی‌ترین نقطه (فاو) تا شمالی‌ترین نقطه ( سیدکان) را در بر می‌گرفت.
جامعیت چنین تفکری ، از ویژ‌گی‌های زیر برخوردار بود:
تهدید کلی نیروهای نظامی عراقی در سراسر مرز و فرسوده کردن آنان ؛
ایجاد غافلگیری در نیروهای نظامی عراق در شناخت محل عملیات نظامی؛
تحمیل نبرد به دشمن در نقاط مختلف و در نتیجه ، کشاندن نیروهای احتیاط آن به سراسر جبهه که فرسودگی آنان را در پی داشت؛
استفاده کامل از نیروهای پیاده نظام و کاهش اتکا به نیروهای زرهی؛
آزاد سازی مناطق باقیمانده از خاک میهن اسلامی و بخش‌هایی از خاک عراق، با استفاده از ظرفیت نیروهای محلی مخالف حکومت و نهایتا تصرف نقاط سرکوب و استقرار در مواضع برتر نظامی
تهدید شهرهای عمده فاو، بصره ، العماره، مندلی ، کرکوک ، موصل ، اربیل، پنجوین، حلبچه، چومان مصطفی ، حاج عمران و سیدکان و خطوط مواصلاتی بین شهرها؛
تهدید منابع حیاتی و تاسیسات اقتصادی ? نظامی عراق واقع در شهرهای مورد تهدید ؛
قطع خطوط تدارکاتی اصلی عراق با کشور کویت؛
9. وارد کردن دشمن به اقدامات غیر متعارف که موجب بدبینی خلق تحت ستم نسبت به حکومت مرکزی شده و همچنین رسوایی این کشور در مجامع بین المللی و افکار عمومی جهان؛
10. دادن توان برتر نیروهای مسلح ایران در زمینه‌های اطلاعاتی ، عملیاتی و تاکتیکی و وحدت و انسجام کلیه آحاد ملت در مقابله با متجاوزان و حامیان آنها و دفع فتنه و انگیزی‌های آتی.
اجرای عملیات نظامی در استراتژی جدید، نیازهای زیرا را طلب می‌کرد، که نیروهای مسلح ایران، کاملا از آن برخوردار بودند:
کسب اطلاعات تاکتیکی و استراتژیکی؛
آغاز تاکتیک‌های ویژه برای عبور از موانع طبیعی و مصنوعی؛
تغییر در سیستم فرماندهی و اداره میدان‌های جنگ؛
4. استفاده کامل از روحیه تهاجمی که متعاقب پیروزی در عملیات‌های بزرگ ، در نیروهای مسلح مضاعف شده بود و از فرهنگ الهی" متوا قبل ان تموتوا "؛
به دست گرفتن ابتکار عمل در جبهه‌ها
استراتژی باز دارندگی با ویژگی‌ها و توانایی‌هایی بر شمرده برای تحقق اهداف ذکر شده، از سال دوم جنگ با عملیات "رمضان" از تاریخ 23 تیر ماه 1361 آغاز و در تاریخ 22 خردادماه 1367 خاتمه یافت و دقیقا پس از 36 روز از آخرین عملیات ، با پذیرش قطعنامه 598 سازمان ملل متحد از طرف ایران، جنگ هشت ساله ایران و عراق به سرانجام رسید.
این عملیات‌ها در سراسر جبهه‌های غرب کشور، از شمال تا جنوب ، به وسیله نیروهای مسلح به اجرا درآمد و از نتایج جالب توجه مقایسه عملیات‌ها ، مساوی بودن تعداد عملیات‌های درون و برون مرزی و هر یک به تعداد 81 عملیات است.
عملیات برون مرزی انجام شده در طول مدت اجرا، دارای افت و خیزهایی از نظر میزان موفقیت بوده و انجام آنها علاوه بر وارد کردن ضربات کوبنده بر ساختار نظامی نیروهای نظامی دشمن آن کشور را وادار به عکس العمل‌های غیر متعارفی نمود که عبارت‌اند از:
1. کشانده جنگ به شهرها از طریق بمباران هوایی و موشک باران که منجر به وارد آوردن تلفات بر مردم غیر نظامی ایران شد؛
2. آغاز جنگ نفتکش‌ها در خلیج فارس و بر هم زدن امنتی کشتیرانی در آبهای جنوبی که نتیجه آن افزایش حضور ناوگان کشورهای بزرگ ؛
3. استفاده ا زجنگ افزارهای غیر متعارف شیمیایی و میکروبی در مناطق عملیاتی والفجر 2 ، خیبر ، بدر، شلمچه ، سومار، حلبچه.
بمباران شیمیایی شهر حلبچه و قتل عام بیش از پنج هزار نفر از مردم کرد آن شهر توسط رژیم عراق در کلیه نقاط جهان، بازتاب گسترده‌ای یافت و محکومیت عراق را از طرف اکثر کشورهای جهان در پی داشت. این اقدام جنایتکارانه رژیم عراق، نقطه اوج ددمنشی حاکمان عراق را به جهانیان نشان داد
.
نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران متقابلا چندین بار با پرتاب موشک و بمباران منابع حیاتی و تاسیسات اقتصادی عراق، اقدامات تلافی جویانه‌ای انجام دادند که مهمترین آن ، پرتاب 13 فروند موشک به سوی تاسیسات شهرهای کرکوک و بغداد در تاریخ 23 بهمن 63 بود.
علاوه براین در خلیج فارس با شرارت‌های دریایی عراق، مقابله به مثل شد و نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران به خوبی توانست سیادت دریایی را حفظ کند، و همچنین در تمام مدت جنگ تحمیلی: نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران با حفظ برتری هوایی در پشتیبانی از نیروی‌های سطحی ، فعال بود . در هیچ یک از مراحل نبرد، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران ، از جنگ افزارهای شیمیایی استفاده نکرد. زیرا اولا، فاقد آن بود و به تعهدات خود مبنی بر عدم استفاده از جنگ افزارهای شیمیایی، پایبند و متعهد باقی ماند.
در سال‌های پایانی جنگ، سیل کمک‌های نظامی و اقتصادی از طریق ابر قدرت‌ها به سوی عراق سرازیر شد و محدودیت‌های جمهوری اسلامی در زمینه تهیه و تدارک نیازمندی‌های نظامی افزایش یافت . ولی با وجوداین دوگانگی رفتار کشورهای جهان با دو کشور ایران و عراق و از آنجایی که توانایی‌های نیروهای مسلح ایران برای همگان به اثباط رسیده بود ، جهانیان در معادلات سیاسی خود ، تمایل نداشتند که یکی از طرفین جنگ به پیروزی ? نهایی برسد. و تلاش می‌کردند از طریق مجامع رسمی بین‌المللی به گونه‌ای این جنگ خاتمه یابد که طرف پیروزی نداشته باشد.
سازو کار طراحی و اجرای عملیات
در دوران دفاع مقدس ، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران ، با چنگ انداختن به ریسمان الهی و به صورت پیکری واحد و متحد، طراحی و اجرا و هدایت عملیات را عهده داشتند.
"واعتصموا به حبل الله ولا تفرقوا"
بخشی از نیروهای مسلح تحت لوای "ان الله یحب الذین یقاتلون فی سبیله صفا کانهم بنیان مرصوص" و بخشی دیگر تحت لوای "واعدوالهم ما استطعتم من قوه و من رباط الخیل ترهبون به عدوالله و عدوکم" در اجرای استراتژی‌های نظامی مختلف دوران مقدس، به صورت یکپارچه عمل نمودند و پیروزی‌های غرور آفرین برای کشور و اسلام به وجود آوردند. این پیروزی‌ها موجب شکوفایی استعدادها، بالندگی سازمان‌ها و یکپارچگی آحاد ملت در پشتیبانی از رزمندگان خودشده بود.
برتری توان رزمی حاصل شده، جمهوری اسلامی ایران را به عنوان قدرت برتر منطقه به جهانیان معرفی کرد. عراق به رغم دریافت همه گونه پشتیبانی اطلاعاتی و تدارکاتی از کشورهای جهان و همچنین کسب تجربیات نظامی از شکست‌های پی در پی، دچار آن‌چنان هراسی از جمهوری اسلامی ایران شده بود که رویای تجاوز مجدد به خاک مقدس جمهوری اسلامی ایران را از ذهن خود خارج کرد و این موضع. تحقق اهداف استراتژی باز دارندگی را به اثبات رساند. حوادث بعد از جنگ تحمیلی ، نشان داد که عراق، با داشتن آمادگی، از ادعاهای خود علیه ایران چشم پوشیده و تمام ظرفیت نظامی خود راعلیه کشورهای دیگر در همسایگی جنوبی خود به کار گرفت و یک بار دیگر ثابت کرد که حکومت آن کشور، دست از اقدامات تجاوز کارانه خود کشید و نباید به آن کشور اجازه داد تا در منطقه کند.
در طول جنگ تحمیلی ، بخشی از نیروهای مسلح ایران که از ابتدای جنگ در کنار بخش اصلی نیروهای مسلح، آموزش، تجهیز و پرورش یافته بود، آن چنان احساس بلوغ و بالندگی کرد که مجوز تشکیل نیروهای سه گانه جداگانه و رخصت حضور یافتن در میدان کار و زار را به تنهایی، دریافت کرد و مسوولیت طراحی و اجرای اکثر عملیات برون مرزی را پس از سال 1363 ، در دوران استراتژی باز دارندگی، به عهده گرفت. این دستاورد، یکی از نعمات بزرگ جنگ بود که رهبر الهی انقلاب ، همواره بر آن تاکید داشت.
بخش دیگری از نیروهای مسلح در دوران استراتژی باز دارندگی، به ماموریت ذاتی خود "پدافند از مرزها" پرداخت و عملیات برون مرزی را پشتیبانی کرد.
سرانجام جنگ تحمیلی با اقتدار جمهوری اسلامی ایران پایان یافت و ملت و نیروهای مسلح ایران، افتخار دارند که تنها کشور و حکومت در طول تاریخ ایران هستند که بدون استمداد از قدرت‌های برتر، در مقابل دشمن متجاوز قد برافراشته و با ایثار خون جوانان خود و فداکاری‌های بسیار ، پوزه دشمن را به خاک مالیده و خاک مقدس میهن را از لوث وجود دشمنان تطهیر کردند.
نکته‌ای را که باید دشمنان این آب و خاک در نظر داشته باشند، این است که ملت ایران با هر دین و مذهبی، سرزمین و ارزشهای دینی خود را از هر چیزی بالاتر دانسته و حاضرند با تمام وجود در راه آن جانفشانی کنند. این گونه ایثار و فداکاری، از حس وطن خواهی و عشق به آموزه‌های دینی، به عنوان عامل برتری ساز در توان رزمی سود جسته و آن را در هیچ کشوری نمی‌توان یافت.
نوشته شده توسط: شهید کاظمی
نوشته شده توسط: شهید کاظمی
نوشته شده توسط: شهید کاظمی
استان چهارمحل و بختیاری
به گزارش ایرنا ، تنوع آبو هوایی از سفیدی قلل رشته کوه زاگرس در مناطق سردسیری تا چمنزارهای زیبا و تپه ماهورهای مناطق گرمسیری و شکوفه های زیبای بهاری سیمای چهار فصل را در کمتر از یک درصد مساحت ایران بزرگ به وجود اورده است .
از مجموع پنج شهرستان استان گچساران ، بهمئی ، و کهگیلویه در مناطق گرمسیری و شهرستانهای بویراحمد ودنا در سیردسیری واقع شده که در کمترین حد و فاصل 30کیلومتری اختلاف دما به 20درجه سانتی گراد می رسد.
این دوگانگی آب و هوایی تابلوی زیبایی از طبیعت به چشم هربیننده ای هدیه کرده است.
وجود 500چشمه پرآب و دائمی یک هزارو 400رودخانه خروشان ،دهها پارک جنگلی دشتهای وسیع با جلوه های زیبای گردشگری دریاچه های طبیعی و رایحه خوش گیاهان در کوهساران جلوه ای دیگر از طبیعت سحر انگیز شمال در جنوب ایران است.
80درصدمساحت جنگلهای استان را درختان سرسبز بلوط تشکیل می دهد که زیبایی خاصی به طبیعت بکر استان داده است.
و جود بارگاه های فراوان و 250امام زاده ازنوادگان اهل بیت عصمت و طهارت(ع) و زیارتگاه ها و بقعه های متبرکه ، 460اثر تاریخی واز دوره های گذشته تا دوره اسلامی نیز نماد تاریخ کهن این سرزمین برای علاقمندان با آثار باستانی و پیشنه های تاریخی است.
آبشار یاسوج ، دامنه های کوه دنا، مناظر طبیعی اطراف یاسوج ، بقعه متبرکه امام زاده بی بی حکیمه خواهر امام رضا (ع) ، چشمه بلقیس چرام ، طبیعت بکر و دست نخورده شهر سی سخت و وجود چشمه های خروشان اطراف این شهر ، و صدها منظره و جاذبه طبیعی و تاریخی از جمله نقاط دیدنی این استان است.
نوشته شده توسط: شهید کاظمی
"فتح خرمشهر فتح خاک نیست، فتح ارزشهای اسلامی است. خرمشهر شهر لاله های خونین است. خرمشهر را خدا آزاد کرد."
از بیانات رهبر کبیر انقلاب اسلامی
سالروز آزاد سازی خرمشهر مبارکباد
نوشته شده توسط: شهید کاظمی
نوشته شده توسط: شهید کاظمی
بسیاری از افراد ترجیح می دهند تا از نرم افزار های مدیریت ایمیل برای چک کردن یا ارسال ایمیل های خود، به جای رفتن به سایت های یاهو یا جیمیل و ... استفاده کنند. IncrediMail نام نرم افزار مدیریت ایمیل جالبی است که با افزودن جلوه های گرافیکی ، زیبایی خاصی را به وجود آورده است. این نرم افزار امکان انتخاب پس زمینه، صدا، کارت های تبریک، اسمایلی های جالب و زیبا و قابلیت های جالب دیگری که در ادامه ذکر شده را برای شما فراهم آورده است.
نوشته شده توسط: شهید کاظمی
گاهی اوقات آیکن های روی دسکتاپ در اثر نصب برنامه های زیاد به قدری زیاد می شوند که پیدا کردن آیکن مورد نظر در بین آن ها نیاز به کمی وقت دارد. از طرفی چهره زشت و نامرتبی به دسکتاپ ما می بخشد. Fences نام نرم افزاری است که آیکن های دسکتاپ شما را به شکل زیبایی مرتب می کند. این نرم افزار دستکاپ را به بخش های متفاوتی تقسیم کرده و هر یک از آیکن ها را در بخش های تعیین شده قرار می دهد.
نوشته شده توسط: شهید کاظمی
راهکارهای غلبه بر اضطراب امتحان
اضطراب یکی از شایع ترین اختلالات نوروتیک است که همه انسان ها در شرایط مختلف آن را تجربه می کنند و دارای انواع و درجات مختلف است که یکی از انواع آن اضطراب در زمان امتحان است که دانش آموزان در زمان ارزیابی در پایان سال تحصیلی دچار آن می شوند.در تعریف اضطراب امتحان باید گفت: نوعی مشغولیت ذهنی است که دانش آموز درباره نتیجه امتحان و یا در ارزیابی خود به همراه دارد. اضطراب سازنده نوعی از اضطراب است که شخص را برای فعالیت درسی و برنامه ریزی منظم تر سوق می دهد و معمولاً شخص را فعال و توانمند می سازد تا بتواند نتیجه بهتری از مطالعه خویش به دست آورد.
اضطراب مشکل آفرین نوعی از اضطراب است که با دلهره و تشویش زیاد همراه بوده و با درگیری ذهنی و تصوری که مبنی بر موفق نبودن در امتحان است، وسواس مطالعه کردن مثل خواندن بیش از حد، بی توجهی به خواب و غذا همراه می شود.
نشانه های اضطراب سازنده
?ـ دانش آموز علاوه بر نشان دادن حساسیت مناسب به درس، روند زندگی معمولی خویش را ادامه می دهد. مثل: خوردن، خوابیدن و حرف زدن با خانواده.
?ـ دانش آموز هنگام مطالعه نوعی از هیجان مثبت دارد.
?ـ بیشترین وقت خود را برای خواندن درس صرف می کند نه همه وقت خویش را.
?ـ با آرامش و اطمینان بیشتری مطالعه می کند.
? ـ عوامل محیطی تاثیر کمتری بر او دارند.
? ـ آنچه را که مطالعه می کند به راحتی می تواند در ذهنش نگه دارد و یا به حافظه بسپارد.
نشانه های اضطراب مشکل آفرین
?ـ بدون اطمینان درس می خواند.
?ـ در موقع خواندن درس، به نتیجه امتحان بیشتر فکر می کند تا به یادگیری.?ـ مشغولیت ذهنی بخش وسیعی از ذهن و سیستم روانی اش را در برمی گیرد و موجب می شود درباره موفقیت و عدم موفقیت خود، مطالبی را بر زبان آورد.?ـ احساس دلشوره و تشویش مداوم دارد. ? ـ افکار و نگرش منفی دارد.? ـ اضطراب او با نشانه های روان تنی مثل درد در ناحیه معده، شکم و حالت تهوع همراه است.?ـ اختلال در خوردن مثل پرخوری یا کم خوری.? ـ اختلال در خواب، پرخوابی یا کم خوابی یا کرختی روزانه.?ـ نداشتن تمایل برای خواندن کتاب و گاهی تلاش مضاعف برای بیشتر خواندن درس ها.??ـ لجبازی و بهانه گیری های مختلف می کند.??ـ گریه های طولانی و بی علت دارد.
* علل وجود اضطراب امتحان
?ـ کمال گرایی یا ایده آل بودن (شخص دوست دارد همیشه جزو برترین ها باشد.)?ـ نداشتن آمادگی قبلی (شخص به خاطر مطالعه ناکافی و یا برنامه ریزی منظم یا ضعف بنیه علمی دچار اضطراب می شود.)
?ـ ترس از دست دادن موقعیت خویش در خانواده
?ـ فشار بیش از حد والدین (تذکرات مکرر والدین برای مطالعه بیشتر فرزند، او را دچار اضطراب می کند.)
?ـ والدین مضطرب (گاهی اوقات والدین مستقیماً چیزی درباره اضطراب امتحان نمی گویند، اما خودشان در زندگی مضطربند. فرزند اضطراب والدین را درونی کرده و روی مسئولیت اصلی خویش یعنی درس خواندن متمرکز می کند.)? ـ رقابت (دانش آموزی که در کلاس یا بین اقوام و دوستان خود، نوعی احساس رقابت با آنان دارد.)?ـ رفتار معلم و مدرسه در جلسه امتحان (سختگیری و مقررات سخت و نامطلوب سر جلسه امتحان، این که معلم و ناظر امتحان با بیان مطالبی یا مقرراتی اضطراب را در دانش آموز ایجاد می کند.)? ـ مقایسه کردن (والدینی که فرزند خویش را با دیگران مقایسه می کنند و یا تاکید بر موفقیت دیگران و ضعف فرزند خویش دارند.)
?ـ وعده نامناسب دادن (والدینی که پاداش یا امکان مناسبی را به شرط کسب نمرات برتر (بیست) به فرزند خویش می دهند، احساس از دست دادن پاداش در نظر گرفته شده نوعی اضطراب برانگیز است.)
راه حل های عملی برای کاهش اضطراب امتحان
?ـ مطالعه و مرور بیشتر و تقویت بنیه علمی ( مطالعه بیشتر دانش آموز موجب تقویت اعتماد به نفس در امر یادگیری و پاسخ دهی او در امتحان می شود.)
?ـ پائین آوردن سطح انتظار (هر چه انتظار پائین تر باشد (گرفتن نمره بیست) امکان درونی کردن آرامش و کاهش اضطراب و در نتیجه موفقیت بهتر در امتحان حاصل می شود.)
?ـ پذیرش توانمندی های خود (ایجاد این احساس که من (دانش آموز) تلاش خود را انجام دادم و حتماً موفقیت خوبی را به دست خواهم آورد.
)?ـ توجه به نکات مثبت و موفقیت های گذشته (آن دسته از موفقیت هایی را که در گذشته تجربه کرده، در ذهن خود بیاورد.)
?ـ برطرف کردن ضعف بنیه علمی (تلاش برای برطرف کردن ضعف بنیه علمی از طریق کمک گرفتن از دوستان، معلم یا دانش آموزان زرنگ و کتاب های کمک درسی...)
? ـ مقایسه با خود (ایجاد این فکر که هر کسی توانمندی های مخصوص به خود را دارد.)
? ـ پرسش و پاسخ های مکرر (پرسش و پاسخ های پی درپی از خود سبب آگاهی از فرآیند یادگیری، پردازش اطلاعات مجدد و تقویت اعتماد به نفس بیشتر و در نتیجه کاهش اضطراب می شود.)
? ـ استراحت کوتاه بین زمان های درس خواندن (دانش آموز در حین مطالعه بین درس، فرصت کوتاهی را برای استراحت خود اختصاص می دهد، این امر سبب به یادسپاری بهتر مطالب خوانده شده در ذهن می شده و همچنین سبب تقویت روحیه و سلامت روانی و کاهش اضطراب می شود.)
?ـ توکل به خدا (یاد خداوند آرام بخش دل هاست، در زمان قبل از امتحان به خداوند توکل کنیم تا هر آنچه را که خوانده ایم به یاد آوریم.)
?? ـ تنفس عمیق (تنفس عمیق قبل از شروع جلسه امتحان موجب می شود تا اکسیژن بیشتری به مغز برسد و آرامش جسمی بهتری را به دست بیاوریم.
??ـ نگاه کردن به یک یک سؤالات (اگر به یکباره به همه سؤالات امتحانی نگاه کنیم ممکن است در بین سؤالات به سؤالی برخوریم که یاد نگرفته باشیم و موجب اضطراب شود و در نتیجه سؤالات دیگری را هم که یاد گرفته ایم، قدرت پاسخگویی را از دست بدهیم.
وظایف خانواده برای کاهش اضطراب
?ـ به فرزندان یادآور شویم که تو زحمات خود را کشیده ای و نتیجه امتحان هر چه باشد برایمان ارزشمند خواهد بود.
?ـ تلاش کنیم تا فضای درون خانواده در آرامش و سلامت روانی باشد.
? ـ سعی کنیم در زمان امتحانات از شرکت در مراسم و میهمانی ها و رفت و آمدهای خانوادگی دوری کنیم.
? ـ در صورت وجود مشکل در خانواده حتی المقدور در حضور دانش آموز مطرح نکنیم.
? ـ با کلام خود سعی در مطرح کردن یا زنده نگه داشتن توانمندی های مثبت فرزندمان داشته باشیم.
? ـ از تحقیر و سرزنش مثل تو حساسیت زیاد به درس داری و بی عرضه هستی خودداری کنیم.
? ـ ایجاد ارتباط مناسب با فرزند، اگر فرزندمان بخواهد از دلواپسی خود از امتحان موضوعی را به ما بگوید پنهان کاری نکند و یا ترس از بیان احساسش نداشته باشیم.
? ـ شرایط منزل را به گونه ای فراهم کنیم که فرزندمان زودتر از موعد در شب قبل از امتحان بخوابد.
?ـ ایجاد احساس مثبت در فرزند (با گفتن این جملات «ما به توانمندی های تو آگاه هستیم» و «برای ایجاد ارزش های مثبت تلاش کنیم.»)
??ـ پیشنهاد مصرف مواد لبنی مثل شیر و ماست و مواد قندی در شب قبل از امتحان (تاکید متخصصین تغذیه برای این امر) موجب آرامش فرزندمان می شود.
??ـ با حفظ خونسردی و ایجاد آرامش در خودمان، روزهای امتحانی را برای فرزندمان آرام کنیم.
??ـ زودتر از موعد، فرزندمان را از خواب بیدار کرده تا عوامل محیطی مثل دیررسیدن و ترافیک فرزندمان را دچار اضطراب نکند.
نویسنده: دکتر پرویز رزاقی شهرستانی/ روانشناس
نوشته شده توسط: شهید کاظمی
الف) اضطراب تسهیل کننده یا تسریع کننده:
به اضطراب کم و یا در حد معقول که موجب تلاش بیشتر برای کسب موفقیت می‌شود و نتیجه ی بهتری را عاید فرد می‌کند، اضطراب تسهیل یا تسریع کننده اطلاق می‌شود.
نشانه‌ها یا علایم اضطراب تسهیل یا تسریع کننده:
1- فرد به خاطر مرور کردن درس‌هایش دچار هیجان می‌شود.
2- خودش را در اتاقش حبس می‌کند و مشغول درس خواندن می‌شود و به کوچکترین مزاحمت اعتراض می‌کند.
3- به شیوه‌ی خاصی درس‌هایش را مرور می‌کند، مثلاً با صدای بلند درس می‌خواند در اتاق راه می‌رود و یا دراز می‌کشد.
4- به درخواست‌های اطرافیان توجه نمی‌کند یا در مقابل خواسته‌ها با اعتراض می‌گوید که درس دارد.
5- کم غذا یا نسبت به غذایی بی‌میل می‌شود.
ب) اضطراب ناتوان کننده
اضطراب ناتوان کننده دلهره و تشویق شدیدی است که یا خود فرد دارد و یا اطرافیان آن را در فرد تشدید می‌کنند. اضطراب شدید اثر منفی روی عملکرد فرد می‌گذارد، زیرا با متأثر و درگیر کردن ذهن، زمینه‌ی فراموشی‌های زودگذر و خطاهای ادراکی را فراهم می‌کند.
1- فرد به خاطر مرور درس‌هایش دچار هیجان بیش از حد می‌شود.
2- دارای دلشوره و دل‌بهم خوردگی (احساس پروانه در شکم) است.
3- هنگام مرور درس‌هایش دستپاچه و عجول است.
4- از اینکه هر چه می‌خواند، چیزی نمی‌فهمد نالان است.
5- از گرفتن نمره‌ی کم‌ترس و وحشت دارد.
6- هنگام درس خواندن، ناخن‌هایش را می‌جود، پوست لب را می‌کند یا با موی سرش بازی می‌کند.
7- بی‌اشتهاست و نمی‌تواند غذا بخورد.
8- حالت تهوع دارد.
9- گریان است و بهانه‌گیری‌های بی‌دلیل دارد.
عوامل زیر باعث اضطراب امتحان در فرد می‌باشد.
1- سخت‌گیری‌های بیش از حد
زمانی که والدین با نزدیک شدن زمان امتحان، فشار مضاعفی برای آماده شدن و گرفتن نمره (معمولاً بیست) در مورد فرزند خود به کار می‌برند و یا پی در پی درباره‌ی امتحان به او هشدار می‌دهند.
2- ترس و تهدید
وقتی اطرافیان و مخصوصاً والدین، شرایط ویژه و سخت در ایام امتحان برقرار می‌کنند و فرزند خود را از گرفتن نمره ی کم یا عدم قبول شدن می‌ترسانند و تهدید می‌کنند.
3- عدم آمادگی
هنگامی که فرد به علت نداشتن برنامه‌ریزی درسی و مطالعه ی صحیح آمادگی لازم را برای امتحان کسب نکرده باشد.
4- رقابت
زمانی است که دانش‌آموزان در مدرسه و یا فرزندان در خانه برای برتری یافتن بر یکدیگر به رقابت بپردازند.
5- والدین مضطرب
وجود اضطراب در والدین موجب انتقال آن به فرزند و تشدید اضطراب او می‌شود (مخصوصاً در ایام امتحان).
6- مقایسه کردن
هرگاه ناتوانی‌ها ی فردی با توانایی‌های فرد دیگری سنجیده شود و این امر با سرزنش همراه باشد، اعتماد به نفس فرد کم و بر اضطراب او افزوده می‌شود.
7- بیش از حد مهم جلوه دادن بعضی از درس‌ها
وقتی اطرافیان بعضی از درس‌ها را به هر دلیلی خیلی مهم تلقی می‌کنند، در فرد ترس یا نگرش منفی نسبت به آن درس‌ها به وجود می‌آید.
8- پاداش نامناسب
زمانی که اطرافیان برای قبول شدن یا گرفتن نمره ی بالا (معمولاً بیست) پاداش بیش از حد در نظر می‌گیرند.
9- تفکر منفی
وقتی اطرافیان فردی را با القابی مانند بی‌استعداد، بی‌عرضه و ... مورد خطاب قرار می‌دهند، تصویر ذهنی ناتوانی یا تفکر منفی را در فرد بوجود می‌آورند. این امر اضطراب امتحان را در فرد تشدید می‌کند.
10- بیماری‌ها
اگر بدون توجه به بیماری‌های جسمی یا روحی روانی و اقدام برای رفع آنها، فشار بیش از حدی به فرد برای درس خواندن و آماده شدن برای امتحان وارد شود، ممکن است دچار اضطراب شود.
11- عدم تمرکز
عدم دقت و تمرکز در انجام تکالیف یا درس خواندن در طول سال باعث می‌شود تا یادگیری سطحی باشد و در موقع امتحان یادآوری مطالب دشوار بوده و موجب اضطراب شود.
12- مقررات در جلسه ی امتحان
گاهی قوانین خشک ، رسمی و انعطاف ناپذیری که بر مبنای عدم اعتماد به دانش‌آموز از سوی مدرسه و عوامل اجرایی امتحانات وضع گردیده، می‌تواند بر شدت اضطراب بیفزاید.
13- انتظار بیش از حد از خود
گاهی اضطراب امتحان به این دلیل است که انتظارات فرد از خود، بیش از توانایی‌های اوست.
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
